Poznajmy akordy występujące naturalnie w tonacji D moll.
Punktem wyjścia do poznania akordów w tonacji D moll jest gama D molowa naturalna złożona z dźwięków:
D E F G A Bb C
Akordy w tonacji D moll mogą zawierać tylko dźwięki z tej gamy. Zbudujemy je wykorzystując każdy kolejny dźwięk gamy jako dźwięk bazowy (prymę).
Aby określić jakie akordy występują w dowolnej tonacji molowej możesz zastosować schemat :
- I ii° III iv v VI VII
oznacza to, że akordy w tonacji molowej, zbudowane na kolejnych stopniach gamy, to kolejno akordy:
- molowy – zmniejszony – durowy – molowy – molowy – durowy – durowy
Stosując ten schemat do gamy D moll otrzymamy akordy:
- I – Dm – złożony z dźwięków D F A
- ii° – E° – złożony z dźwięków E G B
- III – F – złożony z dźwięków F A C
- iv – Gm – złożony z dźwięków G Bb D
- v – Am – złożony z dźwięków A C E
- VI – Bb* – złożony z dźwięków Bb D F
- VII – C (C-dur) – złożony z dźwięków C E G
W ten sam sposób można określić również jakie akordy septymowe będą częścią tej tonacji. Schemat to:
- m7 – m7(b5) – maj7 – m7 – m7 – maj7 – dom7
m7 – akord molowy septymowy
maj7 lub M7- akord durowy septymowy
dom7 lub 7 – akord septymowy dominantowy
m7(b5) – akord molowy septymowy z kwintą zmniejszoną (tzw. akord półzmniejszony)
dim lub ° – akord zmniejszony (diminished)
Akordy septymowe w tonacji D moll to:
- I – Dm7 – złożony z dźwięków D F A C
- ii – Em7(b5) – złożony z dźwięków E G Bb D
- III – Fmaj7 / FM7 – złożony z dźwięków F A C E
- iv – Gm7 – złożony z dźwięków G Bb D F
- v – Am7 – złożony z dźwięków A C E G
- VI – Bbmaj7 / BbM7 – złożony z dźwięków Bb D F A
- VII – C7 – złożony z dźwięków C E G B
Należy przy tym zwrócić uwagę, że w tonacjach molowych często akord zbudowany na 5-tym stopniu zastępowany jest akordem durowym. Akord ten pochodzi ze skali molowej harmonicznej, w której siódmy stopień skali został podwyższony o pół tonu. Dzięki temu uzyskany został dźwięk prowadzący, rozwiązujący się na sąsiadującej tonice.
Najpopularniejsze progresje w tonacji D moll:
- i – VI – III – VII (Dm – Bb – F – C)
- i – VI – VII (Dm – Bb – C)
- i – iv – V – i (Dm – Gm – A – Dm)
- i – III – VII – iv (Dm – F – C – Gm)
- i – VII – VI – V (Dm – C – Bb – A)
*W zapisie w systemie anglosaskim występuje dźwięk B, który obniżony o pół tonu zapisuje się jako Bb. W zapisie polskim funkcjonuje dźwięk H, który obniżony o pół tonu daje B. W związku z tym Bb (ang.) = B (pol.). Na tej stronie posługuję się wyłącznie zapisem międzynarodowym.