Poznajmy akordy występujące naturalnie w tonacji F# moll.

Punktem wyjścia do poznania akordów w tonacji F# moll jest gama F# molowa naturalna złożona z dźwięków:

F# G# A B C# D E

Akordy w tonacji F# moll mogą zawierać tylko dźwięki z tej gamy. Zbudujemy je wykorzystując każdy kolejny dźwięk gamy jako dźwięk bazowy (prymę).

Aby określić jakie akordy występują w dowolnej tonacji molowej możesz zastosować schemat :

• I ii° III iv v VI VII

oznacza to, że akordy w tonacji molowej, zbudowane na kolejnych stopniach gamy, to kolejno akordy:

• molowy – zmniejszony – durowy – molowy – molowy – durowy – durowy

Stosując ten schemat do gamy F# moll otrzymamy akordy:

1. I – F#m – złożony z dźwięków F# A C#
2. ii° – G#° – złożony z dźwięków G# B D
3. III – A – złożony z dźwięków A C# E
4. iv – Bm^* – złożony z dźwięków B D F#
5. v – C#m – złożony z dźwięków C# E G#
6. VI – D – złożony z dźwięków D F# A
7. VII – E – złożony z dźwięków E G# B

W ten sam sposób można określić również jakie akordy septymowe będą częścią tej tonacji. Schemat to:

• m7 – m7(b5) – maj7 – m7 – m7 – maj7 – dom7

m7 – akord molowy septymowy
maj7 lub M7- akord durowy septymowy
dom7 lub 7 – akord septymowy dominantowy
m7(b5) – akord molowy septymowy z kwintą zmniejszoną (tzw. akord półzmniejszony)
dim lub ° – akord zmniejszony (diminished)

Akordy septymowe w tonacji F# moll to:

1. I – F#m7 – złożony z dźwięków F# A C# E
2. ii – G#m7(b5) – złożony z dźwięków G# B D F#
3. III – Amaj7 / AbM7 – złożony z dźwięków A C# E G#
4. iv – Bm7^* – złożony z dźwięków B D F# A
5. v – C#m7 – złożony z dźwięków C# E G# B
6. VI – Dmaj7 / DM7 – złożony z dźwięków D F# A C#
7. VII – E7 – złożony z dźwięków E G# B D

Należy przy tym zwrócić uwagę, że w tonacjach molowych często akord zbudowany na 5-tym stopniu zastępowany jest akordem durowym. Akord ten pochodzi ze skali molowej harmonicznej, w której siódmy stopień skali został podwyższony o pół tonu. Dzięki temu uzyskany został dźwięk prowadzący, rozwiązujący się na sąsiadującej tonice.

Najpopularniejsze progresje w tonacji F# moll:

• i – VI – III – VII (F#m – D – A – E)
• i – VI – VII (F#m – D – E)
• i – iv – V – i (F#m – Bm – C# – F#m)
• i – III – VII – iv (F#m – A – E – Bm)
• i – VII – VI – V (F#m – E – D – C#)

^*W zapisie w systemie anglosaskim występuje dźwięk B, który obniżony o pół tonu zapisuje się jako Bb. W zapisie polskim funkcjonuje dźwięk H, który obniżony o pół tonu daje B. W związku z tym Bb (ang.) = B (pol.). Na tej stronie posługuję się wyłącznie zapisem międzynarodowym.