Poznajmy akordy występujące naturalnie w tonacji G# moll.
Punktem wyjścia do poznania akordów w tonacji G# moll jest gama G# molowa naturalna złożona z dźwięków:
G# A# B C# D# E F#
Akordy w tonacji G# moll mogą zawierać tylko dźwięki z tej gamy. Zbudujemy je wykorzystując każdy kolejny dźwięk gamy jako dźwięk bazowy (prymę).
Aby określić jakie akordy występują w dowolnej tonacji molowej możesz zastosować schemat :
- I ii° III iv v VI VII
oznacza to, że akordy w tonacji molowej, zbudowane na kolejnych stopniach gamy, to kolejno akordy:
- molowy – zmniejszony – durowy – molowy – molowy – durowy – durowy
Stosując ten schemat do gamy G# moll otrzymamy akordy:
- I – G#m – złożony z dźwięków G# B D#
- ii° – A#° – złożony z dźwięków A# C# E
- III – B* – złożony z dźwięków B D# F#
- iv – C#m – złożony z dźwięków C# E G#
- v – D#m – złożony z dźwięków D# F# A#
- VI – E – złożony z dźwięków E G# B
- VII – F# – złożony z dźwięków F# A# C#
W ten sam sposób można określić również jakie akordy septymowe będą częścią tej tonacji. Schemat to:
- m7 – m7(b5) – maj7 – m7 – m7 – maj7 – dom7
m7 – akord molowy septymowy
maj7 lub M7- akord durowy septymowy
dom7 lub 7 – akord septymowy dominantowy
m7(b5) – akord molowy septymowy z kwintą zmniejszoną (tzw. akord półzmniejszony)
dim lub ° – akord zmniejszony (diminished)
Akordy septymowe w tonacji G# moll to:
- I – G#m7 – złożony z dźwięków G# B D# F#
- ii – A#m7(b5) – złożony z dźwięków A# C# E G#
- III – Bmaj7 / BM7* – złożony z dźwięków B D# F# A#
- iv – C#m7 – złożony z dźwięków C# E G# B
- v – D#m7 – złożony z dźwięków D# F# A# C#
- VI – Emaj7 / EM7 – złożony z dźwięków E G# B D#
- VII – F#7 – złożony z dźwięków F# A# C# E
Należy przy tym zwrócić uwagę, że w tonacjach molowych często akord zbudowany na 5-tym stopniu zastępowany jest akordem durowym. Akord ten pochodzi ze skali molowej harmonicznej, w której siódmy stopień skali został podwyższony o pół tonu. Dzięki temu uzyskany został dźwięk prowadzący, rozwiązujący się na sąsiadującej tonice.
Najpopularniejsze progresje w tonacji G# moll:
- i – VI – III – VII (G#m – E – B – F#)
- i – VI – VII (G#m – E – F#)
- i – iv – V – i (G#m – C#m – D# – G#m )
- i – III – VII – iv (G#m – B – F# – C#m)
- i – VII – VI – V (G#m – F# – E – D#)
*W zapisie w systemie anglosaskim występuje dźwięk B, który obniżony o pół tonu zapisuje się jako Bb. W zapisie polskim funkcjonuje dźwięk H, który obniżony o pół tonu daje B. W związku z tym Bb (ang.) = B (pol.). Na tej stronie posługuję się wyłącznie zapisem międzynarodowym.